Dach jest zwieńczeniem budynku, a jago powstanie zakańcza jedne z etapów budowy domu. Jego wykonanie jest dość skomplikowane i wieloetapowe, a wszelkie błędy mogą skończyć się fatalnie. Istotą sukcesu jest dobór odpowiednich materiałów konstrukcyjnych jak i samo pokrycie. Ważne jest również, aby osoby odpowiedzialne za wykonanie były kompetentne i znały się na swoim fachu. Dachy należy również wykończyć. Założyć rynny, podbitkę i oświetlenie. Dlatego ważne jest aby przed rozpoczęciem prac orientować się jaki są poszczególne etapy aby później nie być zaskoczonym.
Projekty konstrukcji i wyglądu dachu
Aby rozpocząć budowę dachu konieczny jest projekt. Wiadomą sprawą jest, że projektowany on jest wraz z całym domem i stanowi jego nieodzowny element. W projekcie oprócz wyglądu samego dachu, znajdziemy bardziej szczegółowe informacje. Są to między innymi kąty nachylenia, rozmieszczenie elementów takich jak krokwie. Opisane są tam również sposoby łączenia poszczególnych elementów. Na tym etapie zostanie również naniesiony typ pokrycia które zostanie użyte. Jest to ważne, ponieważ od tego jakie będzie pokrycie zależy jego późniejsza masa i tak należy dobrać konstrukcję aby tę masę wytrzymywała. Dzięki projektowi będziemy wiedzieć ile danych materiałów będziemy potrzebować do budowy. Podstawą jest drewno. Przy budowie wykorzystujemy kilka rodzai:
murłata – opierają się na niej krokwie, jest podstawowym elementem nośnym,
łata – długa listwa (50x40mm), montowana w poprzek krokwi, montowane jest do niej pokrycie dachowe,
krokwie – na nich opiera się cała konstrukcja dachu,
kontrłata – montowane prostopadle do łat, zapewniają wentylację i przepływ pary wodnej.
Wszystkie elementy drewniane zamawiamy na tartaku. Można to zrobić wcześniej ale w obecnych czasach i dużych ilościach surowca, materiał jest dostarczany drugiego dnia po zamówieniu.
Więźba dachowa to podstawa
Do tej czynności potrzebni są wyspecjalizowani cieśle. Pracę rozpoczynają od osadzenia murłaty, zwykle na szczycie ścian lub stropu na specjalnie zakotwionych bolcach. To one łączą dach z resztą budynku i odpowiadają za jego stabilność. Ich długość może wynosić nawet 2 metry w głąb ścian. Po zakończeniu montażu przystępuje się do montażu krokwi. Odległość między nimi jest uzależniona od rodzaju dachu i jego pokrycia. Najprostszą konstrukcją jest dwu-spadowy, a obecnie często stosowaną cztero-spadowy. Konstrukcje można wzmocnić atewem, jest to belka łącząca krokwie.
Pokrycie membranom lub pełne deskowanie
Konstrukcje dachu trzeba pokryć odpowiednią folią zwaną fachowo membraną. Zapewnia szczelność konstrukcji. Odprowadza ona nagromadzona w warstwie izolacyjnej parę bezpośrednio do rynien. Podczas jej zakładania należy pamiętać o zakładaniu jednej na drugą. Odcinek zakładki powinien wynosić minimum 15 cm. Zazwyczaj na samej foli jest zaznaczone gdzie powinna się kończyć zakładka. Pamiętajmy również, aby zawsze folia położona wyżej nachodziła na tę położoną niże a nie odwrotnie – gwarantuje to, że woda będzie spływać na zewnątrz a nie do środka. Przymocowuje się ją najczęściej przy pomocy takera. Drugą opcją jest całościowe deskowanie. Polega ono na pokryciu całej konstrukcji deskami. Gwarantuje ono większą wytrzymałość dachu ale zwiększa to jego wagę całkowitą. Jest też bardziej kosztowne.
Co dalej ?
Łacenie rozpoczynamy od położenia kontrłat. Należy je montować w taki sposób, aby kontrłaty z dwóch przeciwległych powierzchni łączyły się ze sobą w części kalenicowej (u szczytu dachu). Dzięki temu uzyskujemy odpowiednią przestrzeń wentylacyjną między membraną i dachówką. Następnie montujemy łaty. Właściwy ich rozstaw zależy od tego jaki rodzaj pokrycia wykorzystamy. Po ich położeniu układamy pokrycie dachowe. Po pokryciu całego dachu przystępujemy do montażu elementów wykończeniowych.
Są to między innymi rynny, podbitka i ewentualne oświetlenie. Przy montażu rynien należy pamiętać o włożeniu w nie końcówek membrany aby skroplona woda spływała bezpośrednio do nich. Następnie należy wykonać okap. Polega to na przybiciu kratki okapowej niezbędnej do zabezpieczenia, aby pod połać dachu nie dostawały się ptaki i małe gryzonie. Jeżeli posiada on więcej niż dwa spadki, konieczna jest zwykle również rynna koszowa, która odprowadza wodę z miejsc, w których występuje załamanie spadu do rynien. Jeżeli chodzi o montaż podbitki to jest jej wiele rodzai i materiałów z których jest wykonana. Są podbitki plastikowe stylizowane na wygląd drewna. Można dobrać ich odcień do koloru dachu i elewacji. Są również takie wykonane z prawdziwego drewna ale te są sukcesywnie droższe a ich montaż bardziej skomplikowany.
Następnie przystępujemy do ocieplania poddasza. Wykorzystujemy do tego wełnę mineralna. Należy w tym celu zasięgnąć porady specjalisty lub zatrudnić fachowców ponieważ jej za grube położenie może skutkować utartą ciepła rzędu 40%. Po położeniu wełny mineralnej należy ją pokryć na całej powierzchni poddasza folią para izolacyjną. Na tak przygotowane podłoże można położyć ostatnią warstwę, składającą się najczęściej z płyt karton-gipsowych.
Kosztorys całego projektu
Podsumowując, koszt wykonania m2 może wahać się od 100 do 300 zł. Wszystko zależy od rodzaju wykonywanej konstrukcji oraz użytych materiałów. Dużo zależy również od kosztów pracy wykonawców. Potrafią się one wahać o kilka tysięcy na całej konstrukcji. Nie należy jednak kierować się wyłącznie ceną. Czasem warto dopłacić ten tysiąc czy dwa ale być pewnym wykonawców. Praca nad dachami jest wymagająca i wymaga pośpiechu. O ile przy budowie nowego domu i wykonywaniu dachu na nim deszcz nie jest problemem to przy wymianie pokrycia na nowe może spowodować katastrofę. Dlatego też ważny jest wybór zaufanych ludzi.